ميرايي جريان فتنه پس از 9 دي 88 و حضور نيافتن چهره‌هاي شاخص اين جريان در مجلس، موجب شد كه علائم هشدار دهنده در مورد چالش‌هاي امنيتي احتمالي پيش‌روي انتخابات آينده تا حدي كم‌رنگ‌تر شود اما رفتار برخي افراد و رسانه‌هاي مدعي اصول‌گرايي در قبال مرحله اول بررسي صلاحيت‌ها در انتخابات مجلس نهم نشان داد كه اين جريان‌ها نيز خواسته يا ناخواسته ظرفيت تبديل شدن به مهره‌ي دشمن و پياده كردن همان خط خروج از چارچوب‌ها و سازوكارهاي قانوني را دارند و اگرچه مانند جريان فتنه، به هيچ‌وجه ظرفيت اردوكشي و زورآزمايي خياباني را ندارند اما حداقل با اردوكشي رسانه‌اي و آماده كردن خوراك براي رسانه‌هاي دشمن مي‌توانند بخشي از همان سناريو را به پيش ببرند.

تکرار ادبیات فتنه از سوی برخي مدعيان اصول‌گرایی در هفته‌ي گذشته، نگرانی‏های جدي را در مورد سوء استفاده‏های خارجي فراهم كرد. این در حالی است که رهبر معظم انقلاب در سخنان 19 دی ضمن تأکید بر قانون، نسبت به دشمن‏شاد کردن به صورت جدی هشدار دادند.

رهبر انقلاب تصریح کردند: «خب، در هر قضيه‌اى، در هر حادثه‌اى ممكن است يك عده‌اى قبول نداشته باشند، معترض باشند. چگونه بايد اعتراض را نشان داد؟ قانون، راه معين كرده است. چرا قانون‌شكنى كنند؟ چرا براى مردم هزينه درست كنند؟ چرا كشور را دشمن‌شاد كنند؟»

اما هم‌زمان با داغ‏تر شدن بحث انتخابات، تکرار ادبیات فتنه‏گران از سوی برخی اصول‌گرایان و رسانه‏های آنها کلید خورد و با اعلام نتایج اولیه بررسی صلاحیت‏ها به اوج خود رسید كه این مسئله با بازتاب‏های برون مرزی و استقبال رسانه‌هاي بيگانه نیز مواجه شد. VOA تیتر "رد صلاحیت؛ سلاح احمدی نژاد برای حذف منتقدان اصول‌گرای مجلس" را برای خبر خود برگزید. بی‏بی‎سی از تیتر "رد صلاحیت عده‏ای زیادی از نمایندگان مجلس ایران" استفاده کرد و بالاترین نوشت: «راهکار اصول‌گرایان برای جلوگیری از دخالت دولت در انتخابات: اعتراف ضمنی به دخالت دولت در انتخابات 88»

ادبیات رسانه‏های ضدانقلاب که با روزهای قبل از انتخابات 88 و قبل از فتنه تطابق داشت، پس از تاختن به دولت با یک نتیجه‏گیری در مورد نبود آزادی و دموکراسی در ایران و بیان انتساب‏هایی به رهبری ختم می‏شد. در واقع این رسانه‏ها در نهایت کوشیدند ادبیات اصول‌گراها را سندی بر سلیقه‏ای بودن و آزاد نبودن انتخابات در ایران و در واقع گواهی بر اظهارات گذشته جريان فتنه نشان دهند.

رسانه‌هاي ضد انقلاب کوشیدند تا دولت را متهم به تلاش برای تأثیرگذاری بر سرنوشت انتخابات کنند و ناسالم بودن انتخابات در ایران را نتیجه بگیرند. بیگانگان امیدوار شدند که بتوانند همان حرف‏های جريان فتنه را از زبان اصول‌گرایان بشنوند و براي ادعاي بدون سند تقلب و ناسالم بودن انتخابات در ایران از ميان مجموعه داخل انقلاب سندسازي كنند.

همچنين در حالي كه تا پيش از این، جريان فتنه مدعي سلامت انتخابات بود و داستان توزیع‏سیب‏زمینی و چک پول را پیش می‏کشید، این بار برخي از مدعيان اصول‌گرایي برای برجسته‏تر کردن خطر جریان انحرافی و نتیجه گرفتن لزوم وحدت از رقم‏های نجومی و غیر واقعی و هزینه‏های چند صد میلیاردی در استان‏ها سخن به میان آوردند تا سلامت قبل از انتخابات با همان ادبیات اصحاب فتنه به چالش کشیده شود. اگرچه رئيس ستاد انتخابات كشور واكنش به‌موقعي نشان داد و در مقابل اين ادعاها تأكيد كرد كه به‌جاي فضاسازي رسانه‌اي، اگر سندي وجود دارد به مراجع قانوني تحويل داده شود.

نكته جالب نيز اينجاست كه در انتخابات مجلس نهم براي اولين بار دستگاه قضايي ستادهاي ويژه رسيدگي به جرايم انتخاباتي تشكيل داده است تا با تخلفات به‌موقع برخورد شود و پرونده‌هاي تخلفات مشمول مرور زمان نشود، بنابراين، فضا براي اعمال قانون وسيع‌تر و براي گمانه‌زني‌ها و تسويه حساب‌هاي سياسي با ادعاهايي كه نتيجه‌ي طبيعي آن‌ها زير سؤال رفتن سلامت انتخابات و كاهش اعتماد مردم است، محدودتر شده است.

از سوي ديگر اگر تا پيش از اين، جريان فتنه با فضاسازی، "رد صلاحیت‏های گسترده" را تیتر می‏کرد تا رسانه‌هاي بيگانه و ضد انقلاب، خط نبود دموکراسی و آزادی در ایران را برجسته كنند، این بار برخي از مدعيان اصول‌گرایي بودند که با همان ادبیات در باب بررسی صلاحیت‏ها سخن گفتند؛ رد صلاحیت‏هایی که بعضاً مثل پروژه کشته‏سازی در فتنه تکذیب هم شد و برخی سایت‏های اصول‌گرا منتشر كننده را به عذرخواهی واداشت. برخی سایت‏ها برای فضاسازی از ردصلاحیت 40 نفر از نمایندگان مجلس سخن به میان آورده بودند که این خبر تکذیب‏های پی در پی را به دنبال داشت.

خرده گرفتن بر رد صلاحیت حدود 30 تن از نمایندگان کنونی مجلس در فهرست اولیه و اطلاق عنوان "رد صلاحیت‏های گسترده" در حالی بود که در انتخابات گذشته مجلس نیز همین میزان عدم احراز صلاحیت برای نمایندگان مجلس هفتم از سوی هیئت‏های اجرایی اعلام شد و جالب آنکه این تعداد از سوی شورای نگهبان افزایش نیز یافت! این همه در حالی بود که این انتخابات نسبت به انتخابات گذشته کاهش 23 درصدی ردصلاحیت‏ها را تجربه کرد.

برخی از کسانی که رسانه‏های اصول‌گرا، مصاحبه‏های‎شان را باز نشر دادند مثل قدرت الله علیخانی از جمله افرادی بودند که پیش‎تر نیز در انتخابات‏های گذشته ردصلاحیت می‏شدند و با عنايت نظام، امکان حضور دوباره در عرصه انتخابات را پیدا می‏کردند اما بازی اصول‌گرایان در پازل دشمن موجب شد چنین افرادی نيز مدعي شوند و با موضع طلب‌كارانه، نهادهاي مسئول را متهم کنند.

علیخانی طی نطقی در مجلس شورای اسلامی و با تاکید بر اینکه معلوم نیست اعضای هیئت اجرایی صلاحیت رسیدگی به صلاحیت‏ها را داشته باشند، گفت: «مرا اول به دلیل عدم پایبندی به قانون اساسی و ولایت فقیه رد صلاحیت کردند و باید بگویم که آیا خجالت نکشیدند این دلیل را برای رد صلاحیت کردن من آوردند؟!» وی ادامه داد:«دلیل دوم رد صلاحیت من به دلیل سوء شهرت بوده است ولی من باید بگویم بعد از آقای ابوترابی محبوب‌ترین چهره در استان قزوین از نظر خدمات و سابقه انقلابی و در خط امام بودن علیخانی است.» نماینده مجلس هشتم ضمن برشمردن برخی سوابق خود گفت:«امیدوارم شورای نگهبان با سعه صدر و با وسعت دید همه این آقایان را به مجلس بیاورد تا نگذاریم در انحصار اصول‌گرایان باشد، چرا که اگر ما نباشیم می‌ترسیم شما اصول‌گرایان دعوایتان شود و دو تا پاسبان لازم باشد که مراقب دعوای شما باشد.»

همچنين برخي از اين رسانه‌ها با يادآوري پيگيري‌هاي علي مطهري براي طرح سؤال از رئيس‌جمهور در مجلس مدعي شدند كه رد صلاحيت وي و برخي از افراد به همين دليل بوده است، اين در حالي است كه بنا بر ادعاي آقاي مطهري، سؤال از رئيس‌جمهور بيش از 70 امضا دارد، در حالي كه نمايندگان رد صلاحيت شده در بررسي هيئت‌هاي اجرايي حدود 30 نفر هستند كه يك سوم از آن‌ها نيز اساساً جزو امضاكنندگان سؤال از رئيس‌جمهور نبوده‌اند.

همچنين، از آغاز بررسی صلاحیت‏ها برخی رسانه‌ها خبرهایی را مبنی بر تلاش جریان نفوذي در دولت برای تعویض وزیر کشور یا رئیس ستاد انتخابات کشور منتشر کردند که این خبر نشان می‏داد آنچه در وزارت کشور می‏گذرد، مطلوب جریان نفوذي نیست، جالب اینکه همین افراد بعد از بررسی صلاحیت‏ها، عدم احرازها را به حساب جریان نفوذي گذاشتند و هیئت‏های اجرایی را "انحرافی" لقب دادند!

تیترها و میان‏تیترهایی که سایت تابناک برای مصاحبه با کاتوزیان انتخاب کرد، در نوع خود قابل توجه است: «دولت حق دخالت در انتخابات را ندارد.»، «دولت به طور مستقیم و غیرمستقیم در مسائل انتخابات دخالت می‏کند»، «دولت غرق مسائل سیاسی داخلی شده است»، «دولت با تخلفات خود مردم را از مجموعه نظام دل‌زده نکند» و... تیترهای چون «وکیل الدوله باشید تا تایید صلاحیت شوید»، «واکنش به ردصلاحیت‏ها: دولت می‏خواهد در مجلس نهم راحت باشد» و «از مطهری تا محجوب؛ همه منتقدان دولت ردصلاحیت شدند» از سوی سایت شفاف نیز محل توجه است. جالب اینکه تیتر شفاف تکذیب شد و محجوب تأكيد كرد كه اساساً رد صلاحیت نشده است!

جالب اینکه برخی رسانه‏های اصول‌گرا برای فضاسازي خارج از ساز و كارهاي قانوني و جنجال سازي دست به دامان اصلاح‏طلبان شدند. برای نمونه خبرگزاری مهر طی خبری با عنوان "ابراز نگرانی نمایندگان مجلس از دخالت دولتمردان در انتخابات" مصاحبه‏هایی با برخی چهره‏هایی اصلاح‏طلب مجلس منتشر كرد. در طرف مقابل نيز برخی رسانه‏های متمايل به جريان فتنه نيز که این فضا به مذاق‎شان خوش آمده بود، اخباري از اصول‌گرایان را كه منطبق با رويكردهاي خود بود، منتشر كردند. به‌عنوان نمونه، ایلنا، در مصاحبه با حجت الاسلام محمد تقی رهبر، عنوان "ردصلاحیت‏ها شائبه دخالت دولت را انتخابات را ایجاد کرد" را انتخاب كرد.

در عين حال، اين سؤال مطرح مي‌شود كه با توجه به تجربه فتنه 88، چه کسی از طرح دوباره ادبیات فتنه‏گران و باز توليد روش‌هاي اعتراض آنان خارج از چارچوب‌ها و سازوكارهاي قانوني و تبديل كردن اعتراض‌ها به اردوكشي‌هاي رسانه‌اي سود خواهد برد؟ آیا قانون مسیری برای بررسی اعتراض‌ها و جبران اشتباه‎هاي احتمالی مشخص نکرده است که برخی این چنین برای رسانه‏های دشمن سوغات می‏برند؟ در شرايطي كه بازسازي مدل فتنه 88 با نسخه به‌روز شده‌ي آن در ناآرامي‌هاي روسيه برنامه‌ي اعلامي دشمن براي انتخابات مجلس ايران است، بسترسازي براي بيان اعتراض‌ها با فضاسازي و هوچي‌گري خارج از مسيرهاي قانوني، بازي در پازل كيست؟

محمد مهدي تهراني