محمود احمدی نژاد در طول ریاست جمهوری ۸ ساله خود در اقدامی نوین هدایای فناورانه حاصل تلاش محققان و مخترعان داخلی را به سران دیگر کشورها اهدا کرد؛ هدایی مانند نانوسکوپ، هواپیمای تمام کامپوزیت، دستگاه شنوایی سنجی، دستگاه تصفیه آب ، سامانه جراحی هوشمند و خودرو ساخت داخل که علم ایرانی در آنها به درخشش در آمده بود. این درحالی است که هدایای دولتهای پیشین به همتایان خارجی خود در بهترین حالت شامل مواردی مانند پسته و فرش و صنایع دستی می شد.

تبادل هدایا از جمله تشریفات مرسوم و ریشه داری است که در بسیاری از دیدارهای بین المللی میان مقامات و مسوولان بلندپایه کشورها رخ می دهد.

در گذشته و در رویکرد سنتی، هدایای ارائه شده از سوی مسوولان ایرانی به همتایان خارجی آنها، مواردی چون فرش،‌ پسته و صنایع دستی بوده است که یادآور سابقه دیرینه فرهنگ و تمدن ایران است.

در سال های اخیر و در دوران ریاست جمهوری دولت نهم و دهم علاوه بر هدایای سنتی، استفاده از هدایای فناورانه در تشریفات بین المللی، برگ زرینی از توانمندی بالای محققان و دانشمندان ایرانی و افق متعالی پیشرفت و توسعه کشور را پیش روی دیگر کشورها گشود.
حمیدرضا امیری نیا، رییس مرکزهمکاری های فناوری ریاست جمهوری دراین زمینه به خبرنگار گروه علمی ایرنا گفت: در 8 سال گذشته محصولات فناورانه‌ای که به مرحله تجاری رسیدند و در سطح فناوری‌های های منحصر به فرد و تولید داخل قرار داشتند، در فهرست هدایای فناورانه رییس جمهوری به سران و مسوولان عالی رتبه دیگر کشورها قرار قرار گرفتند.
وی افزود: در ادوار یاد شده دیپلماسی فناوری به عنوان یک گفتمان در برنامه های وزارت امور خارجه قرار گرفته است. در این راستا سعی شده است تا تمامی سفرای خارجی با دستاوردهای علمی ایران آشنا شوند تا در این مسیر دیپلماسی فناوری ایران در تعاملات بین المللی جایگاه خاصی پیدا کند.
امیرنیا یکی دیگر از شاخص ها را رسیدن محصولات فناورانه به فاز تجاری سازی دانست و ادامه داد: محصولاتی در فهرست هدایای رییس جمهوری به سران دیگر کشورها قرار می گیرند که به مرحله تجاری سازی رسیده باشند و این امر علاوه بر افزایش دوستی های بین المللی ، می تواند بازار یابی بین المللی مناسبی برای شرکتهای دانش بنیان کشور را فراهم سازد.
وی در مورد هدایایی که دکتر احمدی نژاد تاکنون به رییسان جمهوری دیگر کشورها ارائه کرده است، اطلاعات ذیل را ارائه کرد:
1- نانوسکوپ:
----------------
نام اصلی این دستگاهSTM است یعنی میکروسکوپ تونلی روبشی که با پیشنهاد رئیس جمهور با توجه به نوع کارکردش، اسم نانوسکوپ برای آن انتخاب شد.
نانوسکوپ دستگاهی برای تصویربرداری از سطوح در ابعاد نانومتری است و تنها پنج کشور در جهان فناوری ساخت این دستگاه را به صورت بومی در اختیار دارند که نام ایران نیز در فهرست این پنج کشور قرار دارد.
طرح تحقیقاتی نانوسکوپ ایرانی از اردیبهشت ماه 1386 آغاز شد. کاربرد این دستگاه در تمام علوم مربوط به فناوری نانو مانند نانوشیمی، نانوسنسورها و نانوالکترونیک است. نانوسکوپ ایرانی که با نام تجاری نما (‏NAMA‏) ‏عرضه می‌شود، تاکنون علاوه ‌بر پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای که از نظر فنی داشته است، تعداد قابل توجهی از این دستگاه به مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی داخل و خارج فروخته شده است و به محققان فناوری نانو خدمات آنالیز ارایه می‌دهد.

2- دستگاه شنوایی سنجی نوزادان؛ اتو اکوستیک امیشن
----------------------------------------------------------------
این دستگاه در ارزیابی و غربالگری شنوایی کاربرد دارد. این دستگاه امواج تولیده شده در حلزون شنوایی را توسط یک میکروفون بسیار حساس ضبط و پردازش می‌کند.
دستگاه شنوایی سنجی قادر است صحت شنوایی نوزادان را در بدو تولد آنها آزمون کند و مشکل جامعه را در زمینه غربالگری نوزدان ناشنوا بهبود بخشد.
طرح تحقیقاتی ساخت این دستگاه در کشور از سال 1380 در دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز و پس از هشت سال نمونه آزمایشگاهی و نیمه صنعتی آن تولید شد.
3- دستگاه نانو فیلتراسیون آب
-----------------------------------
این دستگاه با فناوری پیشرفته تصفیه آب با ظرفیت 10 متر مکعب در شبانه روز قادر است همه ذرات معلق و بخش زیادی از ذرات محلول در آب را تا 9/99 درصد حذف کند.
پروژه به کارگیری فناوری نانو به منظور تصفیه آب با فاز مطالعاتی شروع شد و پس از کسب نتایج مناسب در فاز آزمایشگاهی با همکاری دانشگاه شهید عباسپور وارد فاز تعریف پروژه نیمه صنعتی شد.
با توجه به نتایج آنالیز آب رودخانه کارون واحد پایلوت آن در این منطقه راه اندازی شد. این دستگاه با استفاده از روش اسمز معکوس قادر است آبهای شور و آلوده را به کیفیت آب شرب تبدیل کند.
4- هواپیمای فوق سبک دو نفره
-----------------------------------------
پژوهشگران حوزه هوافضای کشور هواپیمای فوق سبک با سقف پروازی 4 هزار کیلومتر را ساختند که می‌توان برای عملیات شناسایی و کنترل مرزها از آن استفاده کرد.
هواپیمای طراحی شده از نوع هواپیمای فوق سبک دو نفره (اسپرت) با سقف پروازی 14 هزار پا (4?2672 کیلومتر) و برد هزار و 200 کیلومتر در ساعت است. سرعت این هواپیمای فوق سبک 200 کیلومتر در ساعت است و موتور به کار رفته در این هواپیما، موتورهای روتکس (ویژه هواپیماهای سبک) و بدنه آن تمام کامپوزیت است.
5- سامانه هوشمند جراحی (نویگیشن)
-----------------------------------------
فناوری این دستگاه که طراحی و ساخت آن توسط متخصصان ایرانی انجام شده است فقط در کشورهای معدود پیشرفته جهان مانند آمریکا و آلمان وجود دارد.
این سامانه امکان انجام اعمال جراحی پیچیده در حوزه‌های مغز و اعصاب، گوش و حلق و بینی و ستون فقرات را با کم‌ترین خطا برای جراح فراهم می‌کند.
هم‌چنین این دستگاه به عنوان یک سیستم مکان‌یاب در حین فرایند جراحی یاری‌دهنده جراح برای یافتن مکان‌های دقیق با دقت یک میلی‌متر در اعمال جراحی با دقت بسیار بالا است.
این دستگاه می تواند در جراحی هایی مثل پارکینسون و یا انواع جراحی اعصاب نقاط مورد نظر جراح را به راحتی شناسایی و محل دقیق آن را نیز مشخص کند و همچنین در جراحی گوش و حلق و بینی نیز کاربرد دارد.
این دستگاه در جراحی های مفاصل برای جای گذاری پروتزها که به طور دقیق تر انجام می‌شود، برای فیکس کردن استخوان های شکسته با ابزار مخصوص به طوری که محل مورد نظر به راحتی قابل رویت باشد و حداقل تهاجم و آسیب مخصوصاً به عضلات و اعصاب محل جراحی وارد شود، کاربرد فراوان دارد.
طراحی سیستم راهبری جراحی با استفاده از دو فناوری متفاوت Optical Tracking و Vision Tracking است که در هیچ از محصولات مشابه خارجی چنین ویژگی وجود ندارد. قابلیت استفاده از فن آوری های مختلف و افزودن قابلیت های مورد نیاز برای اعمال جراحی مختلف، امکان ساخت و تولید با هزینه های کمتر، امکان بهینه سازی نرم افزار در کاربردهای دیگر پزشکی، افزایش دقت و سهولت عمل های جراحی و ارتقاء و بهبود فرآیندهای درمانی و تکنیک های جراحی از جمله مزایای این سامانه هوشمند است.

*** آغاز اهدای هدایای فناورانه
----------------------------------
-- به گفته امیرنیا ارائه هدایای فناوری از سفر رئیس جمهوری به برزیل در اواخر سال 2009 آغاز شد و هدف نهایی آن این بود که به جهان اعلام شود که ایران وارد مرحله جدیدی از پیشرفت در زمینه علم و فناوری شده است.
--محمود احمدی نژاد در مهرماه 89 نیز، در سفر بشار اسد، رییس جمهور سوریه به ایران دستگاه نانوسکوپ را به وی اهدا کرد و این دستگاه را نشانه ای از پیشرفت های علمی ایرانیان دانست.همچنین دستگاه شنوایی سنجی به بیمارستان های سوریه اهدا شد.
-- درشهریور 89 ، دستگاه نانوسکوپ طی سفر رییس جمهوری به قطر به امیر قطراهدا شد؛ امیر قطر نیز پس از دریافت این هدیه خاطرنشان کرد: ایران در دهه ?? یعنی زمان جمال عبدالناصر دستگاهی را به قطر هدیه داد که ما هنوز از آن نگهداری می‌کنیم و خوشحال هستیم که امروز این هدیه را گرفتیم و از این هدیه نیز مراقبت خواهیم کرد
--همچنین دستگاه نانوسکوپ در آذر 88 در جریان سفر رییس جمهوری به برزیل به رییس جمهور این کشورلوییس ایناسیو لولا اهدا شد.
--میشل سلیمان، رییس جمهوری لبنان نیز مهر 89 این دستگاه را از رییس جمهوری ایران دریافت کرد.
-- در جریان سفر دکتراحمدی نژاد به ونزوئلا در آذر 88 دستگاه نانوسکوپ به هوگوچاوز رییس جمهوری وقت این کشور اهدا شد.
-- در سفراخیر رییس جمهوری به روسیه نیز سامانه راهبری جراحی هوشمند (نویگیشن) به عنوان هدیه فناورانه از سوی جمهوری اسلامی ایران به کشور روسیه اهدا شد.
رییسان جمهوری کشورهای آذربایجان و ترکیه نیز این هدیه را از احمدی نژاد دریافت کردند.
-- دستگاه شنوایی سنجی نوزادان یا “اتو اکوستیک امیشن” به رییسان جمهوری ترکیه و آذربایجان، نانو فیلتراسیون آب به رییس جمهوری آذربایجان و هواپیمای فوق سبک دو نفره به رییس جمهوری ترکمنستان اهدا شده است.
-- در جریان هشتمین سفر هوگو چاوز، رییس جمهور وقت ونزوئلا به ایران، احمدی نژاد یک دستگاه خودروی سمند LX به وی هدیه داد.

*** واکنش سران کشورها در قبال دریافت هدایای فناورانه ایران
--------------------------------------------------------------------
به گفته امیری نیا ، چاوز رییس جمهوری فقید ونزوئلا پس از دریافت نانوسکوپ از دکتراحمدی نژاد با کنایه به آمریکا و کشورهای سلطه گر گفته بود: این بمب ایرانی است، این همان بمبی است که می‌گویند ایران می‌خواهد بسازد.
الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان نیز با دریافت دستگاه تصفیه آب از احمدی نژاد از این توانایی خیلی متعجب بود. در مراسم اهدا، کارشناسان ایرانی آب کاملا آلوده‌ و غیر قابل شربی را که به گل و لای آلوده بود، با استفاده از تکنولوژی این دستگاه تصفیه کرده و مصرف کردند که بسیار مورد توجه آقای الهام علی‌اف قرار گرفت.
-- بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه نیز از دکتر احمدی نژاد خواست تا نمایشگاه فناوری ایران در سوریه برپا شود.
رییس جمهوری ایران در بازگشت از سفر به ونزوئلا در یک گفتگوی تلویزیونی در این باره گفت: یک نانوسکوپ ایرانی را به رئیس جمهوری ونزوئلا دادم و آقای چاوز گفت این بمب ایرانی است، این همان بمبی است که می‌گویند ایران می‌خواهد بسازد.

*** ایجاد زمینه برای تجاری سازی محصولات فناورانه
------------------------------------------------------
از دیگر اهداف اهدای چنین هدایایی ایجاد زمینه برای صادرات این محصولات فناورانه در کشوهای هدف است.
امیرنیا رییس مرکز همکاریهای فناوری ریاست جمهوری با اشاره به برخی هدایای فنارانه رئیس جمهوری خاطر نشان کرد: دستگاه نانوسکوپ که به برزیل اهدا شد در حال بهره برداری در این کشور است.
وی همچنین به هدایای فناورانه رئیس جمهوری به ترکیه اشاره کرد و یادآور شد: دستگاه شنوایی سنجی نوزادان (اتو اکوستیک امیشن) و نانوسکوپ به کشور ترکیه اهدا شد و اکنون زمینه ای برای تجاری سازی این محصولات درعرصه بین الملل فراهم شده است.