انتخابات اخیر آمریکا از لحاظ الگوی رأی مردم با چیزی شبیه به همه پرسی بریتانیا مواجه بود به گونه ای که در شهرهای بزرگ و شهرهایی که پایگاه اقشار تحصیل کرده و صاحبان تکنولوژی بود تمام آرای الکترال در سبد هیلاری کلینتون جای گرفت و به عنوان مثال ایالت کالیفرنیا که به تنهایی حدود یک ششم تولید ناخالص آمریکا در آن شکل میگرد و یا نیویورک، مرکز اقتصادی و روشنفکری آمریکا نیز وضعیت مشابه داشت ولی ایالتهای کوچکتر و سنتی تر آمریکا برگ برنده دونالد ترامپ گشت.

«پايگاه خبري تحليلي رئيس جمهور ما»؛ آیا موهوم پرستی نیست که صِرف عدد یا اکثریت سبب خِرد خواهد شد.
 در اواسط تیرماه در یادداشتی به بررسی رأی مردم بریتانیا به انتخابات خروج از اتحادیه پرداختم که گریزی هم به انتخابات آمریکا داشت.
 بریتانیا هنوز بعد از چهار ماه از آن همه پرسی در شوک برگزیت به سر می‌برد و دولت به طور کلی دچار دگرگونی و تغییر گشت ولی هنوز نتواسته خود را با شرایط جدید و چگونگی خروج از اتحادیه اروپا وفق دهد.
حال امروز شوک دیگری به الگوی انگلو – آمریکایی لیبرال دموکراسی وارد شد و یک پوپولیست تمام عیار- دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور چهل و پنجم آمریکا بر مسند قدرت قرار گرفت.
الگوی انگلو- آمریکایی همواره در نزد اندیشمندان علوم سیاسی در آمریکا به عنوان الگوی برتر معرفی میشد که هرگز مانند الگوی اروپایی آن منجر به ظهور فاشیست و کمونیست و بروز جنگ های ویرانگر نشده است.
همه پرسی بریتانیا و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ضربه مهلکی بر پبکره این نحله از لیبرال دموکراسی بود و نشان تهدیدی بزرگی است و آن جدایی و شکاف بین نخبگان جامعه و عوام مردم است و زوال آریستوکراسی در این کشورهاست.
در انتخابات آمریکا نیز از لحاظ الگوی رأی مردم با چیزی شبیه به همه پرسی بریتانیا مواجه بود و اینکه در شهرهای بزرگ و شهرهایی که پایگاه اقشار تحصیل کرده و صاحبان تکنولوژی بود تمام آرای الکترال در سبد خانم کلینتون جای گرفت و به عنوان مثال ایالت کالیفرنیا که به تنهایی حدود یک ششم تولید ناخالص آمریکا در آن شکل میگرد و از این حیث برابر با فرانسه در جایگاه ششم تولید ناخالص جهانی است 55 رای الکترال را به صندوق انتخاباتی خانم کلینتون ریخت و یا نیویورک، مرکز اقتصادی و روشنفکری آمریکا نیز وضعیت مشابه داشت ولی ایالتهای کوچکتر و سنتی تر آمریکا برگ برنده آقای ترامپ گشت.
پیشتر در یادداشتی درباره همه پرسی بریتانیا اشاره به این موضوع شد که چه طبقه بزرگی از عوام کم سواد در این کشورها به وجود آمده و از نظر سایز جمعیتی بزرگ شده اند و بخش بزرگی از جامعه بریتانیایی و آمریکایی را میتوان در برنامه های ریلتی شو مانند آمریکا گَت تالنت، ایکس فاکتور و دِ .ویس مشاهده کرد و اصلا پدیده ای مانند ترامپ زاییده و بزرگ شده چنین برنامه های است و شهرت خود را مدیون برنامه های از این قبیل بوده است.
نظریه پردازان سیاست و علوم اجتماعی در امریکا و بریتانیا باید چاره ای برای این بحران هویتی پیدا کنند که می تواند در آینده منجر به اتفاقات بغرنج تری گردد و به قول افلاطون دیکتاتوری عوام و حکومت جاهلان شکل گیرد که کانت دموکراسی حاصل آن از را بدترین نوع دیکتاتوری میداند.
البته این بحران هویتی و اقبال مردم به سیاستمداران پوپولیست به صورت اپیدمی واری در جهان در حال گسترش است و احزاب دست راستی در اتحادیه اروپا نیز این روزها به شدت قدرت گرفته اند و زنگ خطری برای کل اروپا و مانند سایه ای کل اتحادیه را در برگرفته است و الگوی اروپای لیبرال دموکراسی نیز به شدت در خطر است با آنکه تا به حال در برابر آن مقاومت کرده است.
در آخر باید به این نکته اشاره کرد که آمریکا تجریه ریاست جمهوری یک شومن و بازیگر را در تاریخ خود دارد و رونالد ریگان نیز با اینکه سایقه بازیگری را در کارنامه خود داشت ولی بعدا در سال 1980 به عنوان کاندید همین حزب جمهوریخواه به عنوان رییس جمهور آمریکا انتخاب شد و از او به عنوان محبوب ترین رییس جمهور آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم یاد میکند ( البته ایشان سابقه فرمانداری را قبل از ریاست جمهوری داشت و مانند ترامپ کاملا تازه کار نبود )، شخصی دیگری نیز که از عالم هنر و رسانه به سیاست وارد شد و بسیار محبوب و موفق نیز بود آرنولد شوارتزنگر معروف بود که به عنوان فرماندار ایالت مهم کالیفرنیا از حزب جمهوری خواه بر مسند قدرت قرار گرفت.(+)
سید محسن مصطفوی- پژوهشگر مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه 

لينک کوتاه مطلب: https://miniurl.ir/aILOM